Het verhaal van de Coöperatie Duinzuivel, die op 18 november is opgericht, leest als een jongensboek. Een groep melkveehouders rondom de Loonse en Drunense Duinen nam het initiatief om melk lokaal af te zetten door er kaas van te laten maken. De eerste 600 kilo die ze maakten, was binnen no-time uitverkocht. Zonder groots marketingoffensief, maar ‘gewoon’, lekker en van dichtbij. De ambachtelijke Brabants Duingoed-kaas verkoopt zichzelf.
Het avontuur begon twee jaar geleden toen zes koeienboeren de koppen bij elkaar staken. Samen wilden ze op zoek naar een nieuw verdienmodel. ‘Aangezien de Nederlandse melkveehouderij de laatste jaren van de ene crisis de andere crisis in rolde, groeide het besef dat het tijd werd voor een ander, beter toekomstperspectief’, vertelt melkveehouder Mari van Drunen uit Drunen, voorzitter van de coöperatie.
‘Ook heeft de trend doorgezet waarbij consumenten inzicht willen in de herkomst van ons voedsel. Lokaal en duurzaam eten zijn onverminderd populair.’ Het plan was duidelijk: deze ‘Duinboeren’ wilden van eigen melk een eerlijk product maken, om in de regio te verkopen.
Ze kozen voor kaas van Brabants Duingoed. Eerder dachten ze ook na over kwark en yoghurt, maar dat leek ingewikkelder, onder andere vanwege de beperkte houdbaarheid. Mari, lachend: ‘We wisten overigens niks van kaas maken; laat staan van kaas verkopen! Ik weet nog dat we bij één van de eerste bijeenkomsten melk gingen proeven en verrast waren dat de melk bij elk bedrijf anders smaakte.’
Inmiddels zijn ze met vijftien melkveehouders. ‘Samen vonden we een goede kaasmaker. We hebben heel wat geproefd. Ondertussen leren we veel. Het is één grote ontdekkingsreis.’ Mari legt uit dat de leden van de Coöperatie Duinzuivel niet zomaar kaas produceren om een boterham te verdienen. ‘We geloven in het maken van een lokaal product waarbij je als boer ook iets extra’s doet.’
De melkveehouders willen wat betekenen voor het landschap waarvan alle inwoners uit het gebied genieten. Zo zorgen de boeren voor weidegang voor hun koeien. Voor Mari betekende dat zelfs dat zijn koeien voor het eerst sinds tien jaar naar buiten gaan. ‘Ik was voorheen overtuigd dat ik meer verdiende als ik ze binnenhield. Het was natuurlijk wennen, maar het gaat nu hartstikke prima.’
Ook gaan de coöperatieleden op toerbeurt hun bedrijven openstellen en leveren ze bijvoorbeeld inspanningen voor natuur en biodiversiteit. Daar staat tegenover dat ze een meerprijs ontvangen voor de melk en diensten die zij leveren voor het landschap. ‘De kaas maakt boer en burger blij.’
‘Proeven is kopen’
De eerste kazen waren eind augustus 2020 klaar. Ze hebben nu zo’n 600 kilo verkocht. ‘We hadden niet durven dromen dat er meteen zo veel vraag naar zou zijn’, zegt Mari. ‘Een bericht op social media was genoeg. De mensen die langskwamen wilden proeven en allemaal meteen kopen. De ervaringen van collega-boeren zijn vergelijkbaar: proeven is kopen, zo simpel is het.’
De melkveehouders staan te kijken van al die positieve reacties. ‘We krijgen te horen dat de kaas een specifieke smaak heeft. Een klant zei laatst: ‘Jullie hebben goud in handen. Het verhaal klopt, het product is erg lekker en het komt uit de buurt.’ Dat vond ik een mooie opsteker.’
Wanneer is er weer kaas?
De productie wordt nu opgeschaald. In januari 2021 is de kaas verkrijgbaar, uiteraard weer onder het label van Brabants Duingoed. Deze startende community is voor alle inwoners en ondernemers rond de Loonse en Drunense Duinen. Het draait om genieten van de natuur en het landschap, willen bijdragen aan het behoud ervan, leuke activiteiten en accommodaties bij de Duinboeren, proeven van de ambachtelijke producten die zij maken en een gezond toekomstperspectief voor de boer en de streek.
Wil je online kaas of andere streekproducten van Brabants Duingoed bestellen?
